Tự làm một tạp chí/Ghép các trang lại với nhau

Một vài cách gấp trang zine

Dưới đây là một vài cách gấp trang phổ biến. Chúng ta bắt đầu bằng việc xem một tờ giấy được gấp như thế nào để tạo ra nhiều trang nhỏ, nhưng thường thì người ta cần nhiều trang hơn thế nữa nên phần sau sẽ hướng dẫn bạn cách ghép các trang rời lại với nhau.

Folio (gấp làm hai)

Như tên gọi, bạn chỉ việc gấp tờ giấy làm hai. Bạn có thể dùng tính năng chia cột (column) của chương trình soạn thảo để phân chia nội dung vào 2 phần của trang giấy, hoặc tự kẻ một đường ở chính giữa rồi viết nội dung lên từng nửa tờ.

Hình vẽ bên trái thể hiện thứ tự cho một zine 4 trang. Nếu muốn có nhiều trang hơn, bạn phải ghép nhiều tờ lại với nhau. (front nghĩa là mặt trước, back nghĩa là mặt sau)

Lưu ý rằng thứ tự các trang có thể không giống như những gì bạn nghĩ, nhất là nếu bạn chưa có kinh nghiệm trong việc này. Các trang sẽ không ngoan ngoãn chịu đánh số thứ tự 1, 2, 3, 4 và cứ tiếp tục như thế. Hình vẽ bên phải đánh số trang cho một quyển zine gồm 4 tờ ghép lại với nhau (để tạo ra một zine 16 trang)

Quarto (gấp làm bốn)

Cách gấp này làm cho một vài trang bị ngược so với các trang khác, hơi khó để trình bày trong phần mềm soạn thảo. Nhưng bạn cũng có thể cắt và dán...

Sau khi gấp lại, cắt 2 theo đường chấm chấm (nhớ chừa khoảng chính giữa, đừng cắt đứt).

Gấp làm sáu

Cách gấp này (với khổ giấy chuẩn như A4,...) cho bạn một zine hình vuông khá đẹp

Đầu tiên gấp tờ giấy làm ba theo hình chữ Z (tức gấp làm ba theo kiểu zigzag, mỗi cạnh của chữ Z ứng với một trang được gấp), sau đó gấp đôi lại. Lấy kéo cắt rời các trang ra theo đường chấm chấm (nhớ đừng cắt đứt).

Cắt các trang

Nếu bạn dự định làm rất nhiều bản zine, việc cắt, tỉa các trang sẽ rất mệt và làm chậm tiến độ. Bạn nên tìm một máy xén giấy, có thể mua tại nhiều tiệm văn phòng phẩm lớn hoặc các trang trên mạng.

Ghép nhiều tờ lại với nhau

Nếu zine của bạn chỉ gồm một tờ giấy (được gấp thành hai, ba hay sáu như trên), bạn không cần phải 'ghép' chúng lại. Nhưng nếu bạn cần nhiều trang hơn, những hướng dẫn sau sẽ giúp bạn làm điều đó.

Không làm gì cả

Tôi đã từng thấy rất nhiều zine không đính các tờ lại với nhau. Chắc chắn cách này dễ thực hiện, ít tốn công sức hơn nhưng cũng có nguy cơ làm cho zine của bạn lỏng lẻo, dễ rơi rớt.. Tùy vào bạn, bạn sẽ quyết định có nên đóng các tờ lại với nhau hay không.

Bấm kim

Bấm kim là một dụng cụ đơn giản, dễ sử dụng và rẻ tiền. Nó có thể đóng khá đẹp một quyển zine nhỏ. Nhưng nếu zine của bạn gồm rất nhiều tờ (do đó nó dày lên), một cái bấm kim bình thường sẽ không đi hết các trang!

Bạn có thể tới các tiệm văn phòng phẩm lớn để mua một cái bấm 'tay dài', loại to hơn một chút. Nhiều trang trên mạng cũng bán sản phẩm này. Bạn cũng có thể hỏi mượn một cái ở thư viện hay trường đại học gần nhà (nhớ đem theo hộp kim bấm của bạn). Hoặc nếu bạn không có tiền, bạn có thể dùng cái bấm kim bình thường, mở nó ra, đặt nó nằm lên sàn, đặt quyển zine bạn lên, lấy một cái khăn (hoặc tấm vải dày) phủ lên rồi dập mạnh cái bấm kim xuống. Sau đó bạn lấy cái khăn ra, dùng thước hoặc một con dao cùn ép cái kim bấm xuống. Cách này chỉ có hiệu quả với zine không có nhiều trang lắm. Xin lưu ý rằng bạn đừng dùng dao quá bén. Dao bén sẽ có thể in dấu lên trang zine hoặc lên tay của bạn!

Nếu bạn dự định làm một quyển zine rất dày (khoảng 20 tờ trở lên), bạn nên mua một cái bấm kim cỡ lớn, có thể bấm được nhiều tờ, giá khoảng 150.000 đồng. Cố bấm quá nhiều trang bằng cái bấm kim bình thường có thể làm hư nó.

Một điểm thú vị về các tiệm photocopy là họ có thể bấm kim giúp bạn. Dĩ nhiên bạn phải trả nhiều tiền hơn...

Khâu, thêu, buộc gáy

Bạn cũng có thể đục lỗ (thường thì 3 hoặc 5 lỗ là đẹp) vào rìa trang giấy bằng một cây kim rồi dùng chỉ để buộc các trang lại. Ví dụ nếu bạn đục 3 lỗ, bạn có thể buộc các trang theo đường số 8. Cách buộc này rất đẹp.

Bạn nên thử tập buộc zine theo cách ở trên nếu bạn muốn tự mình xuất bản những gì nặng hơn một chút, ví dụ như quyển tiểu thuyết của bạn chẳng hạn! do nó là bước căn bản đầu tiên của việc đóng một quyển sách. Có ít nhất một nguồn tham khảo thêm về cách đóng một quyển sách tự làm ở phần Tham khảo thêm.

Dây

Bạn có thể dùng một cái bấm lỗ để tạo một hay hai lỗ xuyên qua các tờ giấy, rồi buộc lại bằng một sợi dây. Đừng buộc chặt quá nếu không sẽ không thể lật tốt các trang.

Các zine một tờ

Phần trên đã giới thiệu một số cách gấp zine chỉ gồm tờ giấy. Bạn có thể không cắt theo hướng dẫn mà để nguyên như vậy, dù lúc đó zine của bạn không giống một quyển sách lắm do bạn phải lật qua lật lại khi xem các trang. Nhưng tùy vào bạn. Biết đâu nó thích hợp với bạn.

Quyển zine huyền bí!

Đây là kiểu gấp zine tôi thích nhất, rất gọn gàng và rất đẹp! Tất cả 8 trang đều nằm trên một mặt giấy, thuận tiện cho việc photocopy. Bạn cũng có thể viết nội dung sang mặt bên kia để người đọc có thể xem khi họ lật trái quyển zine. Đây là các bước:

Thiết kế zine của bạn trên một mặt giấy, thứ tự các trang như hình bên, nội dung của trang nào cùng chiều với chiều số thứ tự trang đó:
Gấp đôi tạo nếp:
Gấp tiếp hai bên tờ giấy làm đôi, điều này sẽ chia chiều dài tờ giấy làm bốn:
Mở ra, gấp đôi theo chiều dài, cắt một đoạn như hình bên - bạn cần cắt cả hai lớp giấy, nhưng chỉ cắt đến điểm giao hai nếp giấy bạn mới gấp:
Mở ra. Zine của bạn bây giờ có một đường cắt ở chính giữa giống như hình bên:
Gấp theo chiều dọc:
Đẩy nhẹ hai đầu tờ giấy vào phía trong để đường cắt bị đẩy ra phía trước và phía sau (tạo thành dấu chữ thập). Gấp các trang lại sao cho trang nhất ở vị trí đầu tiên:
Hoàn tất! Bạn đã có một quyển zine nhỏ gọn với 8 trang (hoặc 16 trang nếu bạn cũng làm tương tự cho mặt bên kia) mà không cần phải dán keo hoặc đóng gáy: