Wikibooks

Sách danh ngôn danh nhân/Danh ngôn Lão tử

< Sách danh ngôn danh nhân


  • Hỗn độn thiên địa sơ khai chữ Đạo đứng đầu tất cả . Một sinh hai , hai sinh ba , ba sinh vạn vật (Trời, đất và người sinh ra vạn vật).
  • Đạo Trời không thân ai, không sợ ai. Trời Đất sinh ra muôn vật, cây cỏ, chim muông, nhân loại, không phải để chúng ăn thịt nhau , khắc chế nhau mà là để chúng nuôi dưỡng , hổ trợ nhau để cùng tồn tại
  • Thiên chi Đạo, lợi nhi bất hại. Thánh nhân chi Đạo, vi nhi bất tranh.
Đạo của Trời, lợi mà không hại. Đạo của Thánh nhân, làm mà không tranh.
  • Thiên hạ giai vị ngã Đạo đại tự bất tiếu. Phù duy đại, Cố Tự bất tiếu. Nhược tiểu cửu hĩ, Kì tế dã phù! Ngã hữu tam bửu Trì nhi bảo chi: Nhất viết từ; Nhị viết kiệm; Tam viết bất cảm vi thiên hạ tiên: Từ cố năng dũng, Kiêm cố năng quảng. Bất cảm vi thiên hạ tiên, Cố năng thành khí trưởng. Kim xá từ thả dũng, Xá kiệm thả quảng. Xá hậu thả tiên Tử hĩ. Phù từ dĩ chiến tắc thắng Dĩ thủ tắc cố. Thiên tướng cứu chi, Dĩ từ vệ chi.
Thiên hạ đều gọi Đạo ta là lớn mà dường như không giống chi cả. Bởi nó Lớn nên Nó không giống chi cả Nhược bằng Nó giống vật chi thì nó đã nhỏ từ lâu . Ta có ba vật báu, hằng nắm giữ và ôm ấp: Một là “Từ”; Hai là “Kiệm”; Ba là ”Đứng sau thiên hạ” . Từ mới có Dũng, Kiệm mới có rộng, Đứng sau thiên hạ mới có đến trước thiên hạ . Nếu bỏ Từ để được Dũng, bỏ Kiệm để được Rộng, bỏ Sau để đứng trước là chết . Vậy, lấy Từ mà tranh đấu thì thắng . Lấy Từ mà cố thủ thì vững. Trời mà muốn cứu ai, Lấy Từ mà giúp đó.
  • Báo oán dĩ đức
Lấy đức báo oán
  • Vô vi nhi vô bất vi
Động mà làm như không động
  • Vô cầu, Vô tranh, Vô đoạt, Vô chấp
Vì Vô cầu nên vô vọng (Không vọng tưởng nên không thất vọng)
Vì Vô tranh nên vô đoạt (Không tranh chap nên không chiếm đoạt)
Vì Vô đoạt nên Vô hửu. (Không chiếm đoạt nên không cầm giử)
Vì Vô chap nên Vô thù (Không cố chấp nên không hận thù)
  • Dĩ chính trị quốc, Dĩ kì dụng binh
Lấy ngay thẳng mà trị nước. Lấy trá nguỵ mà dụng binh
  • Vi chi ư vị hữu. Trị chi ư vị loạn.
Ngăn ngừa khi chưa hiện, Sửa trị khi chưa loan
  • Tri nhân giả trí; Tự tri giả minh. Thánh nhân giả hữu lực. Tự thắng giả cường. Tri túc giả phú. Cưỡng hành giả hữu chí. Bất thất kì sở giả cửu. Tử nhi bất vong giả tho.
Biết người là Trí; Biết mình là sáng suốt. Thắng người là có sức; Thắng mình là mạnh. Biết đủ là giầu; Gượng làm là có chí. Không mất bản tính là lâu dài. Chết mà không mất là sống lâu.
  • Tri nhân giả trí, tự tri giả minh
Biết người là người có hiểu biết, biết mình là người sáng suốt
  • Tự biết mình là người sáng suốt
Thắng được người là có sức mạnh
Thắng được mình là kiên cường.
  • Tri túc bất nhục
Biết đủ, không nhục .
  • Lo thắng mình thì yên . Lo thắng người thì loan


  • Đại trí nhược ngu , Dĩ tỉnh chế động , Dĩ nhu chế cượng
Người khôn giả ngu , lấy tỉnh thắng động , lấy mềm thắng cứng


  • Tri giả bất ngôn, Ngôn giả bất tri
Biết thì không nói. Nói thì không biết.


  • Tín ngôn bất mĩ, Mĩ ngôn bất tín.
Lời thành thực không đẹp, Lời đẹp không thành thực


  • Vi chi ư vị hữu. Trị chi ư vị loạn.
Ngăn ngừa khi chưa hiện, Sửa trị khi chưa loan
Lấy từ “https://vi.wikibooks.org/w/index.php?title=Sách_danh_ngôn_danh_nhân/Danh_ngôn_Lão_tử&oldid=513924”