Sách Ca dao Việt nam/D
D
sửa- Dã tràng se cát biển đông,
- Nhọc nhằn mà chẳng nên công cán gì.
- Dù ai nói ngả nói nghiêng,
- Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân.
- Dạy con từ thuở còn thơ,
- Dạy vợ từ thuở bơ vơ mới về.
- Dù em con bế con bồng,
- Thi đua yêu nước quyết không lơ là.
- Dù ai đi ngược về xuôi,
- Cơm nắm lá cọ là người sông Thao.
- Dù ai đi ngược về xuôi
- Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng ba.
- Đi cho biết đó biết đây,
- Ở nhà với mẹ biết ngày nào khôn.
- Dao cau rọc lá trầu vàng
- Mắt anh anh liếc,mắt nàng nàng đưa.
- Đàn ông đi biển có đôi,
- Đàn bà đi biển mồ côi một mình.
- Đời người có một gang tay,
- Ai hay ngủ ngày còn có nửa gang.
- Đa tình thì vướng nợ tình,
- Trách người đã vậy, trách mình sao đây !
- Đã cam quấn quít má đào,
- Những mong chim nhạn mai trao chỉ hồng.
- Đêm qua ra đứng bờ ao,
- Trông cá, cá lặn, trông sao, sao mờ.
- Buồn trông con nhện giăng tơ
- Nhện ơi, nhện hỡi, nhện chờ mối ai ?
- Buồn trông chênh chếch sao Mai.
- Sao ơi, sao hỡi, nhớ ai sao mờ?
- Đôi ta bắt gặp nhau đây,
- Như con bò gầy gặp bãi cỏ hoang.
- Đôi ta như tượng mới tô,
- Như chuông mới đúc, như chùa mới xây.
- Đôi ta như lửa mới nhen,
- Như trăng mới mọc, như đèn mới khêu.
- Đôi ta như rắn liu điu,
- Nước chảy mặc nước, ta dìu lấy nhau.
- Đôi ta như ruộng năm sào,
- Cách bờ ở giữa làm sao cho liền?
- Đôi ta như thể đồng tiền,
- Đồng sấp, đồng ngửa, đồng nghiêng, đồng nằm.
- Đôi ta như thể con bài,
- Đã quyểt thì đánh, đừng nài thấp cao
- Đôi ta như đá với dao,
- Năng siếc, năng sắc, năng chào, năng quen.
- Đôi ta như ngãi Phan Trần,
- Khi xa ngàn dặm, khi gần bên đôi.
- Đôi ta như rượu với nem,
- Đang say ngây ngất, ai dèm chớ xa.
- Đôi ta như lúa đòng đòng,
- Đẹp duyên nhưng chẳng đẹp lòng mẹ cha
- Đôi ta như chỉ xe ba,
- Thầy mẹ xe ít, đôi ta xe nhiều.
- Đêm nằm lưng chẳng tới giường,
- Trông cho mau sáng ra đường gặp em.
- Đi ngang thấy ngọn đèn chong chóng,
- Thấy em nho nhỏ, muốn bồng mà ru.
- Đường dài ngựa chạy biệt tăm,
- Người thương có nghĩa trăm năm cũng về.
- Đầu năm ăn quả thanh yên,
- Cuối năm ăn bưởi cho nên đèo bòng.
- Vì cam cho quýt đèo bòng,
- Vì em nhan sắc cho lòng nhớ thương.
- Đêm khuya thiếp mới hỏi chàng:
- Cau xanh ăn với trầu vàng xứng chăng?
- Trầu vàng nhá lẫn cau xanh,
- Duyên em sánh với tình anh tuyệt vời.
- Đói lòng ăn nửa trái sim,
- Uống lưng bát nước đi tìm người thương
- Người thương, ơi hỡi, người thương,
- Đi đâu mà để buồng hương lạnh lùng.
- Đôi ta cùng bạn chăn trâu,
- Cùng mặc áo vá nhuộm nâu một hang.
- Bao giờ cho gạo bén sang,
- Cho trăng bén gió, cho nàng bén anh.
- Đường xa thì thật là xa,
- Mượn mình làm mối cho ta một người.
- Một người mười tám đôi mươi,
- Một người vừa đẹp vừa tươi như mình.
- Đêm đêm tưởng dải Ngân Hà,
- Chuôi sao Tinh Đẩu đã ba năm tròn.
- Đá mòn nhưng dạ chẳng mòn,
- Tào Khê nước chảy vẫn còn trơ trơ.
- Đêm qua vật đổi sao dời,
- Tiếc công gắn bó nhỡ lời giao đoan.
- Đợi chờ trúc ở với mai,
- Đợi chờ anh ở với ai chưa chồng.
- Đi qua nghiêng nón, cúi lưng,
- Anh không chào, em không hỏi, vì chưng đông người.
- Đôi ta thương mãi nhớ lâu,
- Như sông nhớ nước, như nhành dâu nhớ tằm.
- Đấy, đây xứng đáng cũng vừa,
- Xin đừng kén chọn lọc lừa nơi nao.
- Đu đủ tía, giềng giềng cũng tía,
- Khoai lang ngâm, ngọn mía cũng giâm.
- Củi kia chen lẫn với trầm,
- Em giữ sao cho khỏi, kẻo lầm, bớ em!
- Đi đâu bỏ nhện giăng mùng,
- Bỏ đôi chiếu lạnh, bỏ phòng quạnh hiu!
- Đại Hoàng phong cảnh hữu tình,
- Của nhiều đất rộng gái xinh trai tài.
- Đố ai lặn xuống vực sâu,
- Mà đo miệng cá, uốn câu cho vừa.
- Đố ai bắt chạch đằng đuôi,
- Bắt chim đầu cánh, bắt người trong trăng.
- Đố ai biết đá mấy hòn,
- Tua rua mấy chiếc, trăng tròn mấy đêm.
- Đố ai lượm đá quăng trời,
- Đem gầu tát biển, ghẹo người trong trăng.
- Đom đóm bay ra, trồng cà tra đỗ,
- Tua rua bằng một, cất bát cơm chăm.
- Tháng tư mua nứa đan thuyền,
- Tháng năm tháng sáu gặt miền ruộng chiêm.
- Đố ai tát bể Đông Khê,
- Tát sông Bồ Đề, trăng tròn mấy đêm.
- Đông Thành là mẹ là cha,
- Đói cơm rách áo thì ra Đông Thành.
- Đường vô xứ Nghệ quanh quanh,
- Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.
- Ai vô xứ Nghệ thì vô!
- Đường lên Mường Lễ bao xa?
- Trăm bảy mươi thác, trăm ba mươi ghềnh.
- Đường lên xứ Lạng bao la?
- Cách một trái núi với ba quãng đồng.
- Ai ơi, đứng lại mà trông,
- Kìa núi thành Lạng, kìa sông Tam Cờ…
- Đường về Kiếp Bạc bao xa?
- Đường về Kiếp Bạc có cây đa Bồ Đề.
- Có yêu anh cắp nón ra về,
- Giàu ăn, khó chịu chớ hề thở than.
- Đất ta bể bạc, non vàng,
- Bể bạc Nam Hải, non vàng Bồng Miêu.
- Đố ai biết lúa mấy cây,
- Biết sông mấy khúc, biết cây mấy tầng.
- Đi bộ thì khiếp Hải Vân,
- Đi thuyền thì khiếp sóng Thần, hang Dơi.
- Yêu nhau cho thịt cho xôi,
- Ghét nhau đưa đến Kim Bôi , Hạ Bì.
- Đò từ Đông Ba, đò qua Đập Đá,
- Đò từ Vĩ Dạ thẳng ngả Ba Sình.
- Lờ đờ bóng ngả trăng chênh,
- Đò từ Vĩ Dạ thẳng ngả Ba Sình.
- Tiếng hò xa vọng, nặng tình nước non.
- Đức Thọ gạo trắng nước trong,
- Ai về Đức Thọ thong dong con người.
- Đầm Đại Từ hoa sen thơm ngát
- Giếng Đại Từ nước mát nước trong
- Dòng Tô uốn khúc lượn quanh
- Đất nuôi trẻ nhỏ lừng danh trong ngoài.
- Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh
- Nước Tháp Mười lóng lánh cá tôm.
- Đố anh con rết mấy chân?
- Núi Đầu Mâu mấy thước, chợ Hôm mấy người?
- Đất Châu Thành anh ở
- Xứ Cần Thơ nọ em về
- Bấy lâu sông cận biển kề
- Phân tay mai trúc dầm dề hột châu.
- Đống Đa ghi để lại đây,
- Bên kia thanh miếu, bên này Bộc am.
- Đồng Nai có bốn rồng vàng,
- Lộc họa Lễ phú San đàn Nghĩa thi.
- Đời vua Thái Tổ, Thái Tông,
- Con bế con bồng, con dắt, con mang.
- Bò đen húc lẫn bò vàng,
- Hai con húc chắc, đâm quàng xuống sông.
- Thằng bé chạy về bảo ông
- ”Bò đen ta ngã xuống sông mất rồi”.
- Đàn ông miệng rộng thì tài,
- Đàn bà miệng rộng điếc tai láng giềng.
- Đàn ông nông nổi giếng khơi,
- Đàn bà sâu sắc như cơi đựng trầu.
- Đói thì đầu gối phải bò,
- Cái chân hay chạy cái giò hay đi.
- Đồng tiền không phấn không hồ,
- Sao mà khéo điểm khéo tô mặt người!
- Đem chuông đi đấm nước người,
- Chẳng kêu cũng đấm ba hồi lấy danh.
- Đi đâu mà bỏ mẹ già,
- Gối nghiêng ai sửa, tách trà ai dâng.
- Đói lòng ăn hột chà là,
- Để cơm nuôi mẹ , mẹ già yếu răng.
- Đẻ con chẳng dạy chẳng răn,
- Thà rằng nuôi lợn mà ăn lấy lòng.
- Đã sinh ra kiếp ở đời,
- Trai thời trung hiếu đôi vai cho tròn.
- Gái thời trinh tịnh lòng son,
- Sớm hôm gìn giữ kẻo còn chút sai.
- Trai lành gái tốt ra người,
- Khuyên con trong bấy nhiêu lời cho chuyên.
- Đã rằng là nghĩa vợ chồng,
- Dầu cho nghiêng núi, cạn sông chẳng rời.
- Đắng cay cũng thể ruột rà,
- Ngọt ngào cho lắm cũng là người dưng.
- Em chồng ở với chị dâu,
- Coi chừng kẻo nó giết nhau có ngày.
- Con cô, con cậu thì xa,
- Con chú, con bác thật là anh em.
- Đói thì ăn ngô, ăn khoai,
- Đừng ở với dượng, điếc tai láng giềng.
- Đường đi những lách cùng lau,
- Cha mẹ tham giàu ép uổng duyên con.
- Duyên sao cắc cớ, hỡi duyên!
- Cầm gương, gương tối, cầm vàng, vàng phai.
- Đừng nài lương giáo khác dòng,
- Vốn đều con Lạc cháu Hồng khi xưa.
- Đôi ta như cái đòng đòng,
- Đẹp duyên, nhưng chẳng đẹp lòng mẹ cha.
- Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát,
- Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông.
- Thân em như chẽn lúa đòng đòng,
- Phất phơ giữa ngọn nắng hồng ban mai.
- Đất Quảng Nam chưa mưa đã thấm,
- Rượu Hồng Đào chưa nhấm đã say.
- Đồn rằng quan tướng có danh,
- Cưỡi ngựa một mình, chẳng phải vịn ai.
- Ban khen rằng:"Ấy mới tài",
- Ban cho cái áo với hai đồng tiền.
- Đánh giặc thì chạy trước tiên
- Xông vào trận tiền cởi khố giặc ra!
- Giặc sợ, giặc chạy về nhà
- Trở về gọi mẹ mổ gà khao quân!
- Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa,
- Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh.
- Đèn Sài Gòn ngọn xanh ngọn đỏ
- Đèn Mỹ Tho ngọn tỏ ngọn lu
- Anh về học lấy chữ Nhu
- Chín trăng em đợi mười thu em chờ.
- Đèn nào sáng bằng đèn Sa Đéc,
- Gái nào đẹp bằng gái Nha Mân,
- Anh thả ghe câu lên xuống mấy lần,
- Thương em đứt ruột, nhưng tới gần lại run.