Nghiên cứu về âm dương

Sách này nói về âm dương - một nét văn hóa trong các nước Á Đông. Sách này gồm có:

Âm dương

Âm dương theo Phật tổ đại diện cho 2 cá tánh sinh diệt đối nghich của mọi thực thể . Thí dụ như Hiền và dữ , Ngay và gian , ngày và đêm, tối và sáng, mưa và nắng, nóng và lạnh ...

Bảng âm dương

Âm	Dương
Diệt	Sinh
Thua	Thắng
Bại	Thành
Mất	Được
Dữ	Hiền
Ngay	Gian
Xấu	Đẹp
Hèn	Sang

Biểu đồ

Có 2 loại biểu đồ dùng để biểu thị âm dương gồm

• Hào vạch của Phục hy
• Thái cực đồ

Hào vạch

Phục hy dùng Hào vạch để biểu thị Âm dương như sau

Dương . __

Ậm . _ _

Thái cực đồ

Thái cực đồ được dùng để biểu thị âm dương trong một vòng tròn, gồm hai nửa đối xứng ôm trọn lấy nhau, tượng trưng cho Âm (màu đen) và Dương (màu đỏ)

Quy luật

Tam dịch âm dương

Tam dịch	Ý nghỉa
Bất dịch	Mọi thực thể đều có 2 cá tánh sinh khắc đối nghịch	Âm dương giao hòa
Dịch	Âm thịnh, Dương suy . Dương thịnh, Âm suy	Âm dương bất hòa
Biến dịch	Âm diệt, Dương sinh . Dương diệt, Âm sinh	Âm dương bất hợp

Tứ vận âm dương

Tứ vận	Ý nghỉa
Sinh	Dương sinh , Âm diệt
Thịnh	Dương thịnh, Âm suy
Suy	Dương suy , Âm thịnh
Diệt	Dương diệt , Âm sinh

Ứng dụng

Ứng dụng	Âm	Dương
Lịch	Âm lịch	Dương lịch
Thiên can	Ất, Đinh, Kỷ, Tân, Quý	Ất, Đinh, Kỷ, Tân, Quý
Địa chi	Sựu, Mảo, Tị, Mùi, Dậu, Hợi	Tý, Dần, Thìn, Ngọ, Thân, Tuất
Bát quái	Đoài, Ly, Tốn, Khôn	Kiền, Chấn, Khảm, Cấn
Tứ tượng	Trăng, Nước biển	Trời , Đất
Ngũ hành	Thổ , Hỏa , Mộc , Thủy , Kim	Kim , Thủy , Mộc , Hỏa , Thổ

Âm dương Ngũ hành của Bát quái

Bát Quái	Âm dương	Ngũ hành
Kiền	dương	kim
Đoài	âm	kim,
Ly	âm	hỏa,
Chấn	dương	mộc,
Tốn	âm	mộc,
Khảm	dương	thủy,
Cấn	dương	thổ,
Khôn	âm	thổ.

Âm dương trong Thiên can Địa chi Lịch

Can Chi Lịch	Thuộc tính Dương	Thuộc tính Âm
Can - Thiên can	Giáp, Bính, Mậu, Canh, Nhâm	Ất, Đinh, Kỷ, Tân, Quý
Chi - Địa chi	Tý, Dần, Thìn, Ngọ, Thân, Tuất	Sựu, Mảo, Tị, Mùi, Dậu, Hợi
Lịch	Dương lịch	Âm lịch

Âm dương trong Đông y

Triệu chứng	Dương chứng	Âm chứng
âm thịnh dương thịnh	Người lạnh, tay chân lạnh, tinh thần mệt mỏi, thở nhỏ, thích ấm, không khát, tiểu tiện trong dài, đại tiện lỏng, nằm quay vào trong, sắc mặt trắng, lưỡi nhạt, mạch trầm nhược	Tay chân ấm, tinh thần hiếu động (hưng phân, kích động), thở to và thô, sợ nóng, khát nước, nước tiểu đỏ, đục và ít, đại tiện thì táo, nằm quay ra ngoài, sắc mặt đỏ, mạch hoạt sác, phù sác hữu lực
Âm hư Dương hư	Triều nhiệt, nhức trong xương, ho khan, họng khô, hai gò má đỏ, ra mồ hôi trộm, ngũ tâm phiền nhiệt, vật vã, lưỡi đỏ ít rêu, mạch tế sác	Sợ lạnh, chân tay lạnh, ăn uống chậm tiêu, di tinh liệt dương, đau lưng, mỏi gối, rêu lưỡng trắng, chất lưỡng nhạt, ỉa chảy, tiểu tiện trong dài, mạch nhược, vô lực
Vong âm Vong dương	Lạnh, dính,vị nhạt Lạnh Nhuận Phù sác, vô lực. Hoặc vi muốn tuyệt Không khát,thích uống nước nóng	Nóng và mặn không dính Ấm Khô Phù vô lực mạch xích yếu Khát, thích uống nước lạnh.