Di sản thế giới/Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng
Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng là một di sản thiên nhiên thế giới được UNESCO công nhận, nằm ở tỉnh Quảng Bình, miền Trung Việt Nam. Đây là một trong những khu bảo tồn sinh học và địa chất quan trọng nhất của Việt Nam, nổi tiếng với hệ thống hang động phong phú và cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ.
Lịch sử
Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng được thành lập vào năm 2001 với mục tiêu bảo vệ các hệ sinh thái rừng nhiệt đới, các loài động thực vật quý hiếm và đặc biệt là hệ thống hang động độc đáo. Năm 2003, Phong Nha - Kẻ Bàng được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới với tiêu chí nổi bật về địa chất và địa mạo. Năm 2015, khu vực này tiếp tục được công nhận thêm về tiêu chí đa dạng sinh học.
Địa lý
Phong Nha - Kẻ Bàng nằm trong vùng núi đá vôi của dãy Trường Sơn, trải rộng trên diện tích hơn 123.326 ha. Vườn quốc gia này bao gồm nhiều dạng địa hình từ các dãy núi cao, thung lũng, sông suối đến các hang động ngầm lớn. Đặc biệt, hệ thống hang động tại đây là một trong những hệ thống hang động lớn nhất và phức tạp nhất thế giới.
Hệ thống hang động
Phong Nha - Kẻ Bàng nổi tiếng với hàng trăm hang động, trong đó có nhiều hang động lớn và đẹp như:
- Hang Phong Nha: Dài 7.729 mét, được mệnh danh là "Thiên đường trong lòng đất" với nhiều thạch nhũ đẹp mắt.
- Hang Sơn Đoòng: Hang Sơn Đoòng, được phát hiện đầu tháng 12 năm 1990 bởi ông Hồ Khanh trong một lần đi rừng, đã trải qua nhiều cột mốc quan trọng. Ngày 7 tháng 4 năm 2009, ông Hồ Khanh dẫn đoàn thám hiểm Hang động Anh - Việt do Howard Limbert đứng đầu vào khảo sát và đo vẽ hang, với Peter MacNab là người đầu tiên bước chân vào bên trong hang. Ngày 14 tháng 4 năm 2009, hang được đặt tên và công bố là hang động tự nhiên lớn nhất thế giới bởi tạp chí National Geographic. Đến ngày 17 tháng 3 năm 2010, đoàn thám hiểm hoàn thành việc khảo sát và đo vẽ toàn bộ Hang Sơn Đoòng, với độ dài gần 9km và thể tích 38.5 triệu m³, và National Geographic TV tiếp tục xác nhận đây là hang động tự nhiên lớn nhất thế giới. Năm 2013, Hang Sơn Đoòng chính thức được tổ chức Kỷ lục Guinness thế giới ghi nhận là hang động tự nhiên lớn nhất thế giới.
- Hang Tối, Hang Én, Hang Thiên Đường: Mỗi hang động đều có những nét đẹp và giá trị riêng, thu hút nhiều du khách và nhà nghiên cứu.
Đa dạng sinh học
Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng là một điểm nóng về đa dạng sinh học với hơn 2.500 loài thực vật và hàng ngàn loài động vật. Một số loài quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng như sao la, voọc chà vá chân nâu, và tê giác Sumatra. Các hệ sinh thái rừng nhiệt đới nguyên sinh tại đây cung cấp môi trường sống cho nhiều loài động thực vật đặc hữu và quý hiếm.
Du lịch và bảo tồn
Phong Nha - Kẻ Bàng là điểm đến hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước. Các hoạt động du lịch phổ biến bao gồm tham quan hang động, đi thuyền trên sông Son, trekking qua rừng nguyên sinh, và trải nghiệm văn hóa địa phương.
Chính quyền địa phương và các tổ chức bảo tồn đang nỗ lực bảo vệ và quản lý bền vững khu di sản này. Các biện pháp bao gồm giám sát và kiểm soát hoạt động du lịch, bảo vệ môi trường, và giáo dục cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo tồn thiên nhiên.